SİVASA ÇİVİ DEĞİL KAZIK ÇAKILIYOR

Av. Serhat ALBAYRAK

Ülkemizin ve özellikle yaşadığımız şehir olan Sivas’ın en önemli sorunlarından biri olan çarpık kentleşme en yalın anlatımla, şehirlerin herhangi bir denetim olmaksızın rast gele biçimde büyümesidir. Denetim gücünün aktif bir biçimde çalışmaması veya hiç bulunmaması halinde ortaya çıkan çarpık kentleşme sorunu kısa vadede şehir sakinleri açısından bir sorun olarak algılanmasa da, uzun vadede çözülmesi daha da zor hale gelen devasa bir problem haline dönüşebilir. Çarpık kentleşme sorununun uzun vadede çok büyük etkilere neden olması, ileri görüşten yoksun bir bakış açısı ile bu problemin aşılamamasına sebep olmuştur. Uzun yıllar önce şehrin gelişiminin tahmin edilmesi ve bu yönde çalışmaların yapılması gerekirken yüz binlerce hatta milyonlarca insanın yaşam alanı haline gelen bir kentin yeniden yapılandırılması çok daha zor bir süreç haline dönüşmektedir. Çarpık kentleşmenin en büyük nedeni, şehir planlamacılığını ileri görüşün hakim olduğu bir perspektiften değerlendirememektedir. Günümüzde dünya genelinde çarpık kentleşme sorunu yaşanan birçok yaşam alanındaki insan sayısı milyonlara ulaştığından, bu kadar çok insanın yaşadığı bir bölgede uzun süreli yapılandırma çalışmalarının yapılması imkansız hale gelmiştir.

            Şehirler planlanırken estetik görünüm kadar şehir içinde yaşayan insanların ihtiyaçlarının da düşünülmesi gerekir. Ancak bu planlamanın mevcut şehir nüfusuna ve yapısına göre değil, şehrin gelecekteki nüfusu ve gelişen teknolojilerin şehri nasıl etkileyeceği düşünülerek yapılması gerekir. Onlarca yıl öncesinden gelecek düşünülerek planlanması gereken altyapı, ulaşım, tarihi doku, doğal çevre, barınma ihtiyacı ve daha pek çok konunun birden bire şehirde yaşayan insanları etkilemeden değiştirilmesi çok zor, çoğu zaman da imkansızdır. İnsanların günümüzde ve gelecekte oluşacak doğal ihtiyaçları düşünülerek yapılması gereken şehir planlamacılığı, tarihsel dokunun korunmasını da gözetmek zorundadır. Tarihi eserlerin korunmasını hedefleyen bir şehir planlamacılığı ile gelecek nesillerin de bu tarihsel dokudan yararlanması sağlanır. Şehir bünyesinde yaşayan insan sayısının gelecek yıllarda ne kadar artacağını doğru şekilde hesaplamak, bugünden itibaren geleceğe yönelik altyapı çalışmalarının yapılmasını sağlayacaktır. Çarpık kentleşme sorunu yaşanan büyük şehirlerin düzenlenmesi şüphesiz kısa vadede gerçekleştirilebilecek bir çalışma değildir. Bunun için şehir bölgesel olarak incelenmeli ve aşamalı olarak tüm şehir sakinleri yapılan çalışmalardan etkilenmeden düzenlemeler yapılmalıdır. Günümüzde dünyanın tüm gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerinde hala otomobil satışlarının dur durak bilmeden artış göstermesi, metropol olarak tanımlanan tüm büyük şehirlerde trafik sorunun yaşanmasına neden olmaktadır. Çarpık kentleşmenin en büyük göstergelerinden biri olan trafik problemi ancak geleceğin teknolojileri ve ihtiyaçları düşünülerek geliştirilen projeler ile ortadan kaldırabilir. İçinde yaşadığımız dünyanın sahip olduğu ve bizim de yaşamak için muhtaç olduğumuz doğal kaynakları korumaya yönelik planlamalar ile gelişen şehirler, insan ihtiyaçlarının da daha kolay bir biçimde karşılanmasını sağlayacaktır.

            Sivas’ta çarpık kentleşmenin önlenmesi yönünde atılan adımlar hep bugünü kurtarmak adına yapılmış ve bugün kurtulmuş olsa da ertesi gün, güne başlayan Sivaslıyı yeni bir sorun Günaydın diyerek karşılamıştır. Dışarıdan Sivas’a gelen misafirler Sivas’ta iki büyük cadde olduğunu öğrenerek gelirler. Neresidir bu caddeler İnönü Bulvarı ve Atatürk Caddesi. İsimleri de özenle seçilmiş olan bu caddeler dışarıdan gelen misafirleri hayal kırıklığına uğratmaktadır. Şehrin en büyük iki caddesinin en az 6-8 şeritten oluşan bir araç yolu olmalı ki bu caddeye büyük cadde denebilsin. Yıllardan beri şehir merkezinin kaydığı bu alan yetersiz olsa da basiretsiz idareciler şehri bu alana sıkıştırmaya devam etmişlerdir. Tabiî ki bu caddeleri yeniden inşa etmek mümkün değildir. Kaldı ki şehir planlamacılığı da bunu öngörmez, ancak bu yetersizliğin görülmesi üzerine alternatif yolların ve caddelerin yapılması en doğru seçim olacaktır. Bakıyoruz bu caddelere alternatif olarak kullanılacak olan alanlara; buralar daha berbat hale getirilmiş ve deyim yerindeyse şehrin nefes boruları tamamen tıkanmıştır.

            Son günlerde gündemden hiç düşmediği için bu konuya biraz değinmek istedim. Nedir son günlerde şehirde konuşulan konular; eski sanayi projesi, eski tekel binası projesi ve yerlerine yapılacak olan Turkuaz ve Kütüphane projeleri. İlk bakışta eski sanayi bölgesinin dönüştürülmesi projesi şehri rahatlatabilmek adına düşünülmüş sağlıklı bir proje olarak gözüküyor. Ancak sadece bu alanın dönüştürülmesi aşaması sağlıklı olarak görülmekte yerine yapılacak olan proje yeni bir sorun ortaya çıkaracak düşüncesiyle kafamda yeniden soru işaretleri barındırmaktadır. Evet eski sanayi bölgesi buradan kalkmalıdır ancak yerine yapılacak olan turkuaz projesi şehrin nefes almasını sağlayacak bir proje değil aksine daha da can çekiştirecek bir proje olarak gözüküyor. Daha doğrusu kimsenin bu projeden doğru düzgün haberi dahi yok. Sadece bir animasyon gösterimi ile piyasaya çıkan bu projede yeterli bir yeşil alan bırakılmış mı? Araç trafiğini rahatlatacak geniş caddeler yer almakta mıdır? Bu sorular insanları rahatsız etmektedir.

            Bir diğer gündemdeki bölge ise Kütüphane yapılacak olan eski Tekel Binası. Sivas Belediyesi bu bölgenin yeşil alan olarak kullanılması ve kale koridoru olarak düzenlenmesini istiyor. Sivas Valiliği ve İktidar partisi yöneticileri ise buranın Kütüphane olarak inşa edileceği konusunda direniyor. Sivas’ın Bakanı geçen hafta yaptığı açıklamada bu konuda son noktayı koyduğunu ve burasının Kütüphane olacağını açıkladı. Zaten bu alanın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı uhdesine alınması ile Sivas Belediyesinin inisiyatif kullanması da engellenmiş oldu.

            Bu iki projeyi birbiri ile ilişkilendirdiğimizde amacın üzüm yemek değil bağcıyı dövmek olduğu açıkça ortaya çıkıyor. Eski sanayi bölgesindeki aktüel sorun oradaki mülk sahiplerinin haklarının gasp edildiği ve ruhsat yokluğu sebebiyle iş yerlerine mühür vurulması olarak gözüküyor. Peki bu konuda idarecilerimiz nasıl yaklaşıyor. Belediye Başkanı astığım astık kestiğim kestik mantığı ile hareket ederken İktidar partisi bu konuda sessiz kalmayı ve Belediye Başkanı’nın yıpratılmasını bekliyor. Şimdi buradan iktidar partisi Bakanına, vekillerine ve yerel yöneticilerine seslenmek istiyorum. Eski tekel Binasını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı uhdesine alarak burada Belediyenin tasarrufunu engellemiş olmanıza rağmen birçok esnafın mağdur olduğunu belirttiği eski sanayi bölgesine neden müdahale etmiyorsunuz? Tabi ki burada bir soru da Sayın Belediye Başkanına yöneltmek gerekiyor. Eski tekel Binasını yeşil alan haline getirmek isteyen Belediye Başkanı madem bu kadar yeşil sevdalısısın şehrin göbeğinde yer alan ve beton yığınları içerisinde kaybolmuş daracık eski yetiştirme yurdunun yerini neden yeşil alan yapmıyorsun da buraya Kültür Merkezi inşa ediyorsun. Yazımın başında değinmiş olduğum sorunlar bu Kültür Merkezi yapıldıktan sonra daha fazla ortaya çıkacak. Kültür Merkezi yapılacak yüzlerce alan varken önünden tek aracın zor geçtiği bir bölgeye bu projenin yapılması şehir planlamacılığı açısından tam bir cinayettir.

            Sayın yöneticiler Sivaslı artık üzüm yemek istiyor. Siyasi ya da ekonomik anlamda rant peşinde koşmak yerine Sivas’a ve Sivaslıya sağlıklı hizmet sunmak sizin en önemli görevinizdir. Bu memlekete bir tek çivi çakandan Allah razı olsun lafı maalesef ki sizler için geçerli olmuyor sizler bu memlekete çivi değil kazık çakıyorsunuz. İnsanlar bu kazıklar çakılsın diye size yetkiyi vermediler ve bundan sonra da verdikleri bu yetkiyi almasını da çok iyi biliyorlar; çok fazla değil seçimleri bekleyin göreceksiniz.